TETRASİKLİN – TETRACYCLIN (örtüklü tabletlər)
Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Tetracycline
Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)


Tərkibi:
Təsiredici maddə: 1 tabletin tərkibində 100 mq tetrasiklin-hidroxlorid (quru maddəyə nəzərən) vardır.
Köməkçi maddələr: şəkər-rafinad(saxaroza), kalsium-stearat, talk, jelatin, kartof nişastası.
Örtük: oksipropilmetil-sellüloza (hipromelloza), vazelin yağı, tvin-80 (polisorbat), turşu qırmızı 2C.

 

Təsviri: Qırmızı rəngli, dairəvi, örtüklü tabletlər. Eninə kəsiyində iki təbəqə görünür.

Farmakoterapevtik qrupu: Antibiotik, tetrasiklin.

ATC kodu: J01AA07.

 

Farmakoloji xüsusiyyətləri:
Farmakodinamikası:
Tetrasiklin qrupuna aid olan bakteriostatik antibiotikdir. Nəqledici RNT ilə ribosom arasında kompleks əmələ gəlməsinə mane olmaqla zülal sintezini pozur.
Qrammüsbət mikroorqanizmlərə qarşı aktivdir - Staphylococcus spp. (o cümlədən penisillinaza əmələ gətirən ştammlar daxil olmaqla, Staphylococcus aureus), Streptococcus SPP., (bəzi ştammları, o cümlədən Steptococcus pneumoniae), Penisillinlərin təyini əks göstəriş olduqda Listeria spp., Bacillus anthracis.
Qrammənfi mikroorqanizmlər – Haemophilus influenzae, Haemophilus ducreyi,  Bordetella pertussis, Escherichıa coli, Enterobacter spp. (Enterobacter aerogenes daxil olmaqla), Klebsiella spp., Salmonella spp., Shigella spp., Mita spp., Herella spp., Yersinia pestis, Fransisella tularensis, Bartonella basiliformis, Bacteroides spp., Vibrio comma, Vibrio fetus, Borellia burgdorferi, Brucella species, (streptomisinlə kombinasiyada);
Penisillinlərin təyini əks göstəriş olduqda - Clostridium spp., Neisseria gonorrhoeae, Actinomices spp., həmçinin Rıcketsia spp., Chlamydia spp., Mycoplasma spp., Plasmodium falciparum, zöhrəvi və xayalıq limfaqranulemasinin, psittakozun, ornitozun, törədiciləri; Treponema spp. Tetrasiklinə qarşı davamlı olan mikroorqanizmləri Pseudomonas aeruginosa, Proteus spp., Bacteroides spp.-nin əksər ştammları və göbələklər, kiçik viruslar, A qrupu beta-hemolitik streptokokklar (Streptococcus pyogenesin 44% ştammları və Streptococcus faecalisin 74% ştammları).
Farmakokitetikası:
Absorbsiyası 75-77%, qida qəbulu zamanı azalır. Plazma zülalları və birləşməsi 55-65%. Daxilə qəbul edildikdə maksimal konsentrasiyasının yaranması - 2-3 saat (müalicəvi konsentrasiyasının yaranması üçün 2-3 gün vaxt tələb oluna bilər). Sonrakı 8 saat ərzində konsentrasiyası tədricən azalır. Maksimal konsentrasiyası 1,5-3,5 mq/l-dir (müalicəvi effekt üçün 1 mq/1 kifayətdir). Orqanizmdə qeyri-bərabər paylanır maksimal konsentrasiyada qaraciyərdə, böyrəklərdə, ağ ciyərlərdə, dalaqda, limfatik düyünlərdə yerləşir. Öddə konsentrasiyası qan zərdabında olduğundan 5-10 dəfə çox olur. Qalxanabənzər və prostat vəzi toxumalarında tetrasiklinin miqdarı plazmada olduğu qədərdir; plevral mayedə, assit mayedə, ağız suyunda, ana südündə plazma konsentrasiyasının 60-100 %-i olur. Çoxlu miqdarda sümük toxumasında, şiş toxumalarında toplanır. Hematoensefalik baryerdən pis keçir. İntakt beyin qişaları zamanı onurğa beyni mayesində müəyyən olunmur və ya əhəmiyyətsiz dərəcədə (plazma konsentrasiyasının 5-10 %-i) aşkar edilir. Mərkəzi sinir sisteminin xəstəlikləri, xüsusilə beyin qişasında iltihabı proseslər olan xəstələrdə, onurğa beyni mayesində konsentrasiyası plazma konsentrasiyasının 8-36 %-ni təşkil edir. Plasentar baryerdən keçir, ana südünə nüfuz edir. Paylanma həcmi -13-1,61/kq. Az miqdarda qaraciyərdə metabolızmə uğrayır. Yarımxaricolma dövrü 6-11 saatdır, anuriya zamanı - 57-108 saat Yüksək konsentrasiyası qəbul edildikdən 2 saat sonra sidikdə aşkar edilir və 6-12 saat saxlanılır, ilk 12 saat ərzində 10-20 %-i böyrəklər vasitəsilə xaric olur. Az miqdarda (ümumi dozanın 5-10 %-i) ödlə bağırsağa daxil olur, burada onun qismən əks sorulması baş verir ki,  bu  da  təsiredici maddənin orqanizmdə uzunmüddətli sirkulyasiyasını (bağırsaq-qaraciyər sirkulyasiyası) təmin edir. 20-50 %-ı vasitəsilə xaric olur. Hemodializ zamanı tədricən xaric olur.

 

İstifadəsinə göstərişlər:
Həssas mikroflora tərəfindən törədilən infeksion xəstəlikləri pnevmoniya, bronxit, traxeit, plevranın empieması; xolesistit, pelonefrit, bağırsaq infeksiyaları; endokardit, endometrit, prostatit, sifilis, süzənək, göy-öskürək, brusellyoz, rikketsioz, aktinomikoz, omitoz; yumşaq toxumaların irinli infeksiyaları; osteomıelit; traxoma, konyunktivit, blefarit; tonzillit, otit, faringit, stomatit, qinqivit; furunkulyoz, infeksiyalaşmış ekzema, çivzəli səpgi, follikulit.

 

Əks göstərişlər:
Preparatın komponentlərindən hər hansı birinə qarşı yüksək fərdi həssaslıq, hamiləlik (II-III trimestrlər), laktasiya dövrü, 8 yaşa qədər yaş dövrü, leykopeniya.

 

Ehtiyat tədbirləri:
Fotosensibilizasiyanın mümkün inkişafı ilə əlaqədar olaraq gün işığı altında olma. Uzun müddət istifadə olunduqda böyrəklərin, qaraciyərin və qanyaradıcı  orqanların funksiyalarına vaxtaşın olaraq nəzarət olunmalıdır.
Sifilisın əlamətlərini gizlədə bildiyi üçün, qarışıq infeksiya təhlükəsi zamanı 4 ay müddətində hər ay seroloji analiz aparılmalıdır.
Bütün tetrasiklinlər istənilən sümükyaradıcı toxumada kalsiumla davamlı kompleks əmələ gətirir. Bununla əlaqədar olaraq dişlərin inkişaf dövründə preparatın istifadə olunması dişlərin uzun müddətli san-boz-qəhvəyi rəngə boyanmasına, həmçinin minanın hıpoplaayasına səbəb ola bilər.
Hipovitaminozun profilaktikası üçün B və K qrupu vitaminləri, pivə mayası təyin etmək lazımdır.

 

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi:
Hamiləliyin II-III trimestrlərində və laktasiya dövründə istifadəsi əks göstərişdir.

 

Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri:
Tərkibində alüminium, maqnezium, kalsium olan antasidlər, dəmir preparatları və kolestiramin tetrasiklınin absorbsıyasını aşağı salır.
Bağırsaq mikroflorasına tormozlayıcı təsir göstərdiyi üçün protrombin indeksini aşağı salır (dolayı təsirli antikoaqulyantların dozasını azaltmağı tələb edir).
Hüceyrə divarının sintezini pozan bakterisid antibiotiklərin (penisillinlər, sefalosporinlər) effektivliyini azaldır.
Ximotripsin konsentrasiyasını və sirkulyasiya müddətini artırır.
Estrogen tərkibli peroral kontraseptivlərin effektivliyini aşağı salır və  "dağılma" qanaxmasının inkişaf riskini  artırır, retinol - kəllədaxili təzyiqin yüksəlməsi riskini artırır.

 

istifadə qaydası və dozası:
Çoxlu miqdarda maye ilə daxilə qəbul edilir.
Böyüklərə: gündə 4 dəfə 0^5-0,5 q və ya hər 12 saatdan bir 0,5-1 q. Maksimal gündəlik doza - 4 q. 8 yaşdan yuxan uşaqlara - hər 6 saatdan bir 625-12,5 mq/kq və ya hər 12 saatdan bir 12,5-25 mq/kq.
Çivzəli səpgi zamanı: bölünmüş dozalama 0,5-2 q/gün. Vəziyyət yaxşılaşarsa (adətən 3 həftədən sonra) doza tədricən dəstəkləyici dozaya (0,125 – 1 q) qədər azaldılır.
Brusellyoz: 3 həftə ərzində hər 6 saatdan bir 0,5 q, eyni zamanda venadaxili streptomisin təyin edilir (müalicənin I həftəsində hər 12 saatdan bir 1 q, ikinci həftə ərzində gündə 1 dəfə 1 q).
Fəsadlaşmamış süzənək: başlanğıc birdəfəlik doza -1,5 q, sonra 4 gün müddətində hər 6 saatdan bir 0,5 q (məcmu doza - 9 q).
Sifilis: 15 gün (erkən sifilis) və ya 30 gün müddətində (gecikmiş sifilis) nər 6 saatdan bir 0,5 q.
Chlamydia trachomatis tərəfindən törədilən fəsadlaşmamış uretral, endoservikal və rektal infeksiyalar - 7 gündən az olmayaraq gündə 4 dəfə.

 

Əlavə təsirləri:
Həzm sisteminə: anoreksiya, qusma, diareya, ürəkbulanma, qlossit, özofaqit qastrit, mədə və 12-barmaq bağırsaq xorası, dil məməciklərinin hipertrofiyası, disfaqiya, hepatotoksik təsir, pankreatit bağırsaq disbakteriozu, qaraciyər transaminazalarının aktivliyinin yüksəlməsi. Sinir sisteminə: kəllədaxili təzyiqin yüksəlməsi, mərkəzi sinir sisteminə toksik təsir (başgicəllənmə və ya dayanıqsızlıq).
Qanyaradıcı  orqanlara: hemolitik  anemiya, trombosıtopenıya, ncytropenıya. Sidik-ifrazat  sisteminə: azotemiya, hiperkreatininemiya.
Allergik və immunopatoloji reaksiyalar: makulo-papulyoz səpgi, dərinin hiperemiyası, angionevrotik odem, anafilaktoid reaksiyalar, dərman qırmızı qurdeşənəyi, fotosensibilizasiya.
Digər: super-infeksiya, kandidoz, B qrupu vitaminlərinin çatişmazlığı,  hiperbilirubinemıya, uşaqlarda diş minasının rənginin dəyişilməsi.

Doza həddinin aşılması barədə məlumat yoxdur.

 

Buraxılış forması: 20 tablet polimerbankalarda. 10 tablet, PVX örtük/alüminium  folqadan hazırlanmış konturlu-yuvalı qablaşdırmalarda. 1 banka (20 tablet) və ya 2 konturlu-yuvalı qablaşdırma (20 tablet) içlik vərəqə ilə karton qutuya yerləşdirilir.

Saxlanma şəraiti: 25°C-dən aşa& temperaturda, quru və uşaqların əli çatmayan yerdə.

Yararlılıq müddəti: 3 il. Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.

Aptekdən buraxılma sərti: Resept əsasında buraxılır.

 

Istehsalçı: "Biosintez" ASC. Rusiya, 440033, Penza ş. Drujba küç, 4.